Jak dbać o oczy? 12 najważniejszych wskazówek

1. Regularnie badaj się u okulisty

Zastanawiasz się, jak dbać o wzrok? Przede wszystkim pamiętaj o regularnych wizytach u okulisty! Kilka prostych i bezbolesnych badań to sposób na to, by wykryć nieprawidłowość na wczesnym etapie. Zwykle uzyskasz jednak po prostu pewność, że wszystko jest w porządku.

Jeśli masz wadę wzroku, odwiedzaj gabinet okulisty co najmniej raz w roku. Jeżeli nie masz problemów ze wzrokiem, rób to minimum raz na 2 lata (a w wieku 60+ również raz w roku). Kiedy jeszcze zgłosić się do specjalisty – oprócz wizyt profilaktycznych?

Warto skonsultować takie objawy jak:

• pogorszenie widzenia
• mroczki przed oczami
• zamglony, rozmazany obraz
• odczucie piasku pod powiekami
• swędzenie, pieczenie oczu
• nierówne źrenice
• obecność wydzieliny

2. Jeśli masz wadę wzroku – koryguj ją

Jak dbać o wzrok? Pamiętaj, że nieskorygowana wada wzroku nie tylko znacznie utrudnia codziennie funkcjonowanie (np. zwiększając ryzyko wypadku samochodowego). Może też prowadzić do dalszego pogłębiania problemów z widzeniem i powodować inne objawy, np. bóle głowy czy nadmierne mruganie, mrużenie i łzawienie.

Nie unikaj więc okularów czy soczewek kontaktowych. Pamiętaj też, aby zawsze dopasować je do swojej wady wzroku – by nie były ani nie zbyt mocne, ani zbyt słabe. Jeśli wydaje Ci się, że wzrok Ci się pogorszył, zgłoś się do okulisty i dobierz nowe szkła.

Obecnie dostępne są też nowoczesne metody laserowej korekcji wzroku, dzięki którym okulary nie są dłużej potrzebne. To bezbolesne i precyzyjne zabiegi do leczenia krótkowzroczności, dalekowzroczności astygmatyzmu.

3. Noś okulary przeciwsłoneczne z filtrem

Narażenie na promieniowanie UV zwiększa m.in. ryzyko wystąpienia zwyrodnienia plamki żółtej oraz czerniaka. Chroń więc swoje oczy okularami i kapeluszem lub czapką z daszkiem. Zadbaj jednak o to, żeby okulary były wyposażone w filtry UVA i UVB – w przeciwnym razie mogą zaszkodzić.

4. Dbaj o higienę oczu i twarzy

Aby zmniejszyć ryzyko reakcji alergicznych, różnych zapaleń związanych z obecnością drobnoustrojów oraz nieprzyjemnych objawów (np. pieczenie i swędzenie) – regularnie myj twarz i okolice oczu. Dodatkowo nie dotykaj i nie pocieraj oczu brudnymi rękami. Pamiętaj również o codziennym dokładnym demakijażu. Jeśli nosisz soczewki, zakładaj i ściągaj je zgodnie z zaleceniami.

5. Często mrugaj

Mruganie to naturalny mechanizm oczu – pomaga nie tylko nawilżyć gałkę oczną (rozprowadzając film łzowy), ale też pozbyć się drobnych zanieczyszczeń. Tymczasem praca w skupieniu, np. przed komputerem czy z książką, obniża częstotliwość mrugania. Postaraj się pamiętać o tej czynności, gdy długo skupiasz na czymś wzrok.

6. Rób przerwy podczas pracy przy ekranie

Jak dbać o oczy przy komputerze? Oprócz mrugania postaraj się robić sobie krótkie przerwy, najlepiej co 20–30 minut. W tym czasie warto patrzeć w dal, np. na drzewa. Dzięki temu zmniejszysz dyskomfort, który może objawiać się m.in. uczuciem piasku pod oczami czy pieczeniem.

Każdego dnia postaraj się spędzać się minimum 30 minut na świeżym powietrzu w naturalnym oświetleniu słonecznym. Miejsca takie jak parki, okolice nad jeziorem czy w górach sprzyjają patrzeniu w dal na nieruchome obiekty, co sprzyja rozluźnieniu akomodacji – wtedy nasze oczy odpoczywają.

7. Dbaj o zbilansowaną dietę

Jeśli zastanawiasz się, jak dbać o swój wzrok, przyjrzyj się talerzowi. Korzystnie na wzrok działają takie substancje jak witamina A, witaminy z grupy B, kwasy omega-3, cynk, luteina czy zeaksantyna. Zadbaj więc o to, by w diecie znalazły się świeże warzywa i owoce (szczególnie zielone, żółte i czerwone oraz owoce jagodowe), tłuste ryby, produkty mleczne, pestki i orzechy.

8. Unikaj używek

Używki negatywnie wpływają na cały organizm, również narząd wzroku. Przykładowo palenie papierosów i narażenie na dym może powodować zespół suchego oka, a także zwiększać ryzyko takich chorób jak zaćma czy zapalenie spojówek. Jak dbać o wzrok? Unikaj używek!

9. Uważaj na suche powietrze

Suche powietrze, np. związane z ogrzewaniem zimą, może przyczyniać się do przesuszenia oka – a więc i dyskomfortu. Postaraj się zachować odpowiednią wilgotność (w razie potrzeby zastosuj nawilżacz lub powieś na kaloryferze wilgotny ręcznik) i często wietrz pomieszczenia, w których przebywasz.

10. Nawadniaj się

Zbyt mała ilość płynów może przyczyniać się nie tylko do przesuszenia oczu, ale też m.in. opuchlizny powiek. Dbaj więc o to, by codziennie pić ok. 1,5–2 l wody. Badania DEWS (International Dry Eye Workshop) wykazały, że już po 2 tygodniach kuracji nawadniającej (zakładającej picie odpowiedniej ilości wody) 76% osób z objawami zespołu suchego oka zauważyło poprawę¹.

11. Zwróć uwagę na odpowiednie światło

Jak dbać o wzrok? Nieodpowiednie oświetlenie i odblaski (np. od lustra) również powodują zmęczenie i nadwyrężenie oczu. Zadbaj o to, by światło miało ciepłą barwę, było rozproszone i nie padało bezpośrednio na monitor. Jeśli korzystasz z ekranu wieczorem, włącz dodatkową lampę – aby ekran nie był jedynym źródłem światła padającym na Twoje oczy. Dopasuj też jasność ekranu do panujących warunków.

12. Chroń oczy przed uszkodzeniami

Oko jest szczególnie narażone na urazy i uszkodzenia mechaniczne. Ochrona wzroku podczas pracy w warunkach szkodliwych (np. gdy oczy są narażone na pył czy odpryski) to oczywistość. Zadbaj jednak również o ochronę podczas uprawiania sportów, szczególnie tych ekstremalnych – zakładając gogle czy okularki ochronne.

Stosując się do tych podstawowych wskazówek, lepiej zadbasz o swoje oczy. Dzięki temu nie tylko zwiększysz ich komfort, ale też zmniejszysz ryzyko groźnych chorób!

Źródła:

• Kotwas J, Składniki pokarmowe wpływające na stan narządu wzroku, „OphthaTherapy” 2017, Vol. 4/Nr 2(14).¹

• Jak dbać o wzrok?
• Porady lekarza rodzinnego
• Dlaczego i jak dbać o oczy podczas pracy z bliska
• Zimą dbaj o wzrok szczególnie
• Dbaj o oczy
• Jak wybrać okulary przeciwsłoneczne?
• Oparte na dowodach naukowych aktualne poglądy na krótkowzroczność i postępowanie spowalniające jego progresję
• Zespół suchego oka